Konferencja CloudComputing GigaCon 21 Lutego 2012 we Wrocławiu za mną, średnia ocena za referat 4.42 🙂 (najwyższa).

O czym była mowa tym razem? Starałem się wskazać istotną “jakość” i “nowość” jaką wnosi CloudComputing (CC) do procesu projektowania architektury systemów IT. Zwróciłem także uwagę, że samo pojęcie CC, jeżeli ma być czymś nowym na rynku, to nie jest to typowy outsourcing rozumiany jako dzierżawa zamiast zakupu aplikacji. Innymi słowy, jeżeli CC ma coś nowego oznaczać to znaczy, że nie jest to ani ASP ani SaaS, ani inne:

Tak więc jeżeli CC to nie usługa to co? CC to architektura, udostępnianie mocy (usług) zasobów. CC to komponenty, o które można  wzbogacić posiadana aplikację, tak zwane COTS ([[Commercial of the Shelf]]). W odróżnieniu od SaaS, CC to nie licencjonowanie czegoś a zlecanie komuś przetwarzania.

Przykładem CC są np. zdalne repozytoria plików (celowo nie pisze dyski, np. [[repozytoria Amazon A3]]), które przechowują pliki (a raczej “jakieś obiekty”) albo np. zdalne systemy renderujące pliki wektorowe. W pierwszym przypadku usługa polega na “oddawaniu” np. dokumentów do porządkowania i składowania, w drugim nasza aplikacja i stacja robocza nie musi mieć rzadko wykorzystywanych  i kosztownych zasobów generowania wizulizacji. Plik wektorowy jest wysyłany do [[renderingu]] i zwracany jest obraz ([[bitmapa]]) o wielkości kilku mb.

Od strony architektury systemu wygląda to tak (diagram w konwencji architektury korporacyjnej, użyto notacji ArchiMate):

Podstawową różnica pomiędzy CC a SaaS jest to, że oprogramowanie SaaS to po portu zdalny dostęp do aplikacji: użytkownik otrzymuje adres w sieci ([[URL]]), login i hasło dostępu. W przypadku CC, użytkownik nie widzi nic, poza ewentualnie nową opcją w aplikacji, której używa (np. pojawi się polecenie Renderuj w programie do tworzenia grafiki wektorowej). Gdyby chodziło o zewnętrzne składowanie plików, zapewne tego nie zobaczy. Po prostu administratora “przełączy” nasze oprogramowanie (naszą stację roboczą) do innego, zdalnego, systemu składowania plików.

Na koniec ciekawostka, o której wspominam od kilku lat: monolityczne system ERP odchodzą. Bronią się strasznie 😉 ale moim zdaniem model monolitycznych pakietów zintegrowanych odchodzi powoli do lamusa z uwgai na ociężałość takich systemów. Bo…

Ta wymagana elastyczność ma swoje silne podłoże:

(kompletna prezentacja do referatu  – 16 slajdów – do pobrania poniżej)

Swego czasu sceptycznie patrzyłem na zapowiedzi pożarcia rynku aplikacji biznesowych przez outsourcing i ASP (kto nie pamięta:[[ Application Service Provider]], takie dzisiejsze [[SaaS]] ;)). Z jednej stroni miałem rację: ówczesne biznesowe aplikacje – ERP – nadal są “nasze”. Jednak pojawiła się nowa klasa oprogramowania, którego “kiedyś nie było”. Swego czasu strona internetowa była prosta statyczną, uzupełnianą nawet nie kwartalnie, strona WWW. Dziś mamy wyścigi na częstotliwość aktualizacji, tworzenie społeczności i powszechną integracje wszystkiego ze wszystkim czyli Web X.0.

Otóż pojawiła się nowa klasa oprogramowania i nowa grupa docelowa. w kwestii oprogramowanie są to rozbudowane systemy zarządzania treścią. Blogi, portale, fotogalerie i masa innych – to wszystko jakieś treści i jakoś trzeba nimi zarządzać. Do tego dochodzą skomplikowany systemy subskrypcji, wymiany i śledzenia czytelników. Coś co było kiedyś statycznym kodem w HTML dzisiaj jest zestawem komponentów o złożoności porównywalnej z niejednym systemem ERP, w niektórych przypadkach mam wrażenie, że co poniektóre ERP “wymiękają” poziomem jakości i złożoności zarazem.

Należy dodać do tego tak zwane “chmury” czyli wymieniające się usługami rozproszone systemy, wszystko przez sieć Internet. Nasze systemy pocztowe, konta w niezliczonych portalach to nic innego jak gąszcz aplikacji, które bez Internetu nigdy by nie zaistniały. Wystarczy spojrzeć na logo Facebooka pojawiające się na stronach blogów (także tym). Połączenie takie (integracja) może dziś wykonać lekko wprawiony internauta, kiedyś byłby to nie mały projekt programistyczny.

Na tym rynku w końcu zadziałało prawo skali. Dzięki niemu małe firmy mogą korzystać nie tylko z dobrego oprogramowania, bo to mogły zawsze mają je na swoim komputerze. Teraz, korzystają z tego oprogramowania zdalnie, a zespół profesjonalistów dba 24×7 godzin w tygodniu żeby poprawnie działało. Wielu rzeczy nie musimy mieć już na swoim komputerze jednak korzyść widzę tu nie w tym, że to jakiś tam SaaS, korzyść w tym, że to wszystko działa nawet jak wyłączymy swój osobisty komputer, integruje się z innym systemami tylko poprzez wskazanie ich adresu w sieci….

Polecam lekturę raportu, na zachętę krótki cytat:

Nie dość, że z oczywistych względów mają mniej wygórowane wymagania sprzętowe, to na dodatek oznaczają znacznie mniejsze koszty. Dlatego po rozwiązania webowe coraz chętniej sięgają przedstawiciele firm. Odpowiedzią rynku na rosnące zapotrzebowanie było pojawianie się firm, wyspecjalizowanych w tworzeniu biznesowych aplikacji webowych. To tak zwane Internet Software Houses

źr.  Aplikacje internetowe coraz bardziej popularne. Raport Interaktywnie.com | Interaktywnie.com.

Co nieco o SaaS  [intlink id=”saas-c-d” type=”post”]SaaS c.d.[/intlink] oraz [intlink id=”kilka-slow-o-kryteriach-wyboru-oprogramowania-crm-w-mniejszych-firmach” type=”post”]CRM dla małych…[/intlink].

…jako metody zarządzania kosztami i podnoszenia jakości a także zmniejszenia TCO.

Rynek usług outsourcingowych w Polsce

Outsourcing to element efektywnego zarządzania. Opracowanie to adresowane jest do firm planujących budowę lub dalszy rozwój własnego systemu informatycznego. Firm, które w sposób skuteczny i nowoczesny zarządzają własnymi zasobami. Firmy oferujące usługi tego typu znajdą tu informacje o preferencjach swoich potencjalnych klientów oraz argumenty jakimi się kierują wybierając dostawcę a także mechanizm dający szansę sukcesu na tym rynku. Raport jest kontynuacją cieszącej się ogromnym zainteresowaniem ubiegłorocznej publikacji.

Pojęcie System Informatyczny to tylko ogólnik i w języku polskim jest dość mylące. Bliższe prawdy jest ang. Information Tehnology czyli technologie informacyjne, inne powszechnie stosowane to EDP czyli Electronic Data Processing (elektroniczne przetwarzanie danych). Dotyczą więc one przetwarzania informacji a nie informatyki. Informatyka jest ściśle związana z samą technologią a nie z tym do czego służy. Pisze o tym tu dlatego, gdyż pojęcia te są często mylone a to z kolei prowadzi do wielu nieporozumień łączne z rolą tejże informatyki w firmach. Czy outsourcing jako sztuka dla sztuki? Nie, outsourcing może być sposobem na efektywniejsze zarządzanie gdyż “Outsourcing powoduje zamianę kosztów stałych na zmienne, a to z kolei przynosi większy przepływ gotówkowy, przedsiębiorstwo bowiem wykonuje te same zadania mniejszym nakładem kapitału” .

Co nazwiemy outsourcingiem

Outsourcing to dość trudne pojęcie gdyż jego interpretacja zależy niemalże od chwili użycia i warunków w jakim zostało to pojęcie użyte. Słowa ‘outsourcing’ używa się w różnych sytuacjach, niektóre osoby posługujące się nim usiłują nawet definiować od jakiej kwoty albo od jakiego poziomu usługi można używać tego słowa. Można jednak ukuć prostą definicję: procesy biznesowe w firmie obsługiwane są (są wspierane) za pomocą zasobów w postaci środków trwałych lub zatrudnionych pracowników natomiast o outsourcingu mówimy w każdym przypadku gdy proces został przekazany na zewnątrz w postaci zamówienia na usługę. Można oczywiście dywagować czy outsourcing ma jakieś np. ramy czasowe itp. jednak tak zdefiniowane pojęcie outsourcingu jest łatwe do przyswojenia i bardzo łatwe do użycia w przypadku np. chęci zrobienia listy procesów z podziałem na te, których firma jest właścicielem i na te, które przekazała właśnie w outsourcing (analizę taka bardzo polecam jako pouczające źródło informacji o firmie).[…]

Podsumowanie opracowania

Outsourcing to przede wszystkim metoda zarządzania kosztami i jakością. Należy pamiętać, że umiejętność użycia tego narzędzia polega na zgromadzeniu informacji o firmie umiejętnym jej zastosowaniu. Reorganizacja procesów w firmie to coś czego nie uniknie żadna firma jeśli chce się utrzymać na rynku w dobie recesji. Ceny dóbr wyznacza rynek a zyski wyznaczają koszty wytwarzania tych dóbr. Tak więc firmą to głownie panowanie nad kosztami. Procesy, dane, informacje zawsze będą własnością firmy. Zasoby wspierające procesy zawsze będą dobrem rynkowym, można je będzie kupować lub dzierżawić.

[…] Zanim podejmiemy decyzję o outsourcingu w firmie należy podjąć decyzję o tym czy jego przedmiotem będą wybrane zasoby czy całe procesy biznesowe.

Raport ten nie zawiera ilościowych analiz rynku w rozumieniu listy obecnych na nim firm, gdyż dane takie dostępne są np. w raportach TELEINFO 500 czy COMPUTERWORLD TOP200. Opisuje natomiast korzyści płynące z tego typu usług oraz sytuacje w jakich są one ekonomicznie uzasadnione.

Pobierz kompletne opracowanie:

A cóż to jest VAN?

Rodzi się nowy trend w sieciach i e-biznesie. Powoli na bazie upadających dot.com’ów powstają nowe, tym razem prawdziwie interesujące (bo dochodowe) technologie i trendy. Jednym z nich jest idea sieci VAN. Pojęcie bardzo bliskie do WAN i VPN jednak skrót oznacza Value Added Network. Otóż okazuje się, że nie wszystko trzeba kupować na własność. W przypadku szeroko rozumianego e-biznesu nie jest celem kupno technologii a korzystanie z niej. Jeśli tylko okaże się, że zakup jest nieekonomiczny w porównaniu z korzystaniem z usługi to firmy wybierają usługę.

W tym przypadku dotyczy to transakcji elektronicznych w sieci Internet lub z uwagi na bezpieczeństwo w wydzielonej sieci, np. z pomocą technologii VPN. W ten sposób powstają idee sieci “z wartością dodaną”. Idea takiej sieci polega na stworzeniu możliwości korzystania z nowych technologii np. typu EDI lub innych na zasadach opłaty za dostęp do usługi (zamiast kupna własnego systemu). Całość odbywa się np. z pomocą sieci IP i danych przesyłanych w formacie XML. W ten sposób możliwe będzie wysłanie podpisanych elektronicznie danych do serwera świadczącego wybraną usługę (np. wystawienie towaru na aukcję, czy zlecenia na giełdę itp.).

A co z B2B?

Prognozy dla Europy są obiecujące (źr.: IDC):

Obecny stan “nasycenia” Internetem także nie jest taki najgorszy (dostęp do sieci nie rzadziej niż raz w miesiącu):

Dynamika wzrostu duża. Jak zawsze jest tu także i Polska jednak aby ułatwić Państwu własną oceną naszego kraju i możliwości w nim skorzystam z okazji jaką jest uzyskana zgoda wydawcy na udostępnienie streszczenia raportu na temat rynku B2B w Polsce opublikowanego przez Polish Market Review (odnośnik do pełnego streszczenia na końcu artykułu) .

Raport ten zawiera wiele bardzo cennych informacji, zwłaszcza dla każdego kto potrzebuje danych do oceny swojego projektu, biznesplanu czy tez oceny własnej pozycji na rynku. To podstawowe dane jakie każda firma obecna na rynku IT powinna posiadać. Firmy będące użytkownikami Internetu a w tym przypadku planujące w niedalekiej przyszłości inwestycje w technologie związane z elektronicznym biznesem powinny rozważyć skorzystanie z tych możliwości. Jest to oczywiście kolejny przykład outsourcingu czy nawet ASP (usługobiorca takiej sieci VAN korzysta z udostępnionego oprogramowania do przeprowadzenia transakcji w tym przypadku do przetwarzania).

Aktywną działalność w tym zakresie prowadzi obecnie tylko ok. 13% firm. Nie jest to dużo, wiedząc, że praktycznie nie ma od tego odwrotu (jest kwesta metody) każda firma zaczynająca jako jedna z pierwszych zabezpiecza sobie wizerunek innowacyjnej firmy a co za tym idzie następne wchodzące w ten rynek będą się kontaktowały głównie z firmami posiadający ni referencje. Nie da się ich zdobyć w tydzień czy miesiąc. Rynek elektroniczny polega w dużym stopniu na zaufaniu do partnera (niezależnie co powiemy o bezpieczeństwie w sieci i podpisie elektroniczny,). Podobnie jak to ma miejsce w serwisach aukcyjnych liczba “dobrych opinii” będzie tu jednym z decydujących argumentów przy wyborze partnera.

Nie jest to miejsce by powtarzać to streszczenie (jest udostępnione, patrz koniec artykułu) jednak połączenie danych z tego opracowania oraz ocena i być może weryfikacja własnej strategii w tej sferze to dobry fundament do rozpoczęcia planów rozwoju tej części firmy Internetowy kanał sprzedaży stanowi co prawda ułamek całości obrotów na rynku w danym kraju czy regionie jednak kwota ta jest na tyle kusząca by łatwo z niej nie rezygnować. Ważnym argumentem jest także znaczna rentowność poprawnie wyskalowanego systemu w stosunku do tradycyjnych metod sprzedaży. Wsparcie Działu Handlowego tym nowym kanałem (a nie budowa nowego dot.com’a) może przynieść dobre efekty. Pamiętajmy, ze nie zawsze musimy być właścicielem rozwiązania, z którego korzystamy. Celem naszym powinna być potrzebna funkcjonalność a jej zakup lub dzierżawa to zupełnie osobne rozważania.

Na zakończenie ciekawa statystyka na temat menedżerów IT podana przez eMarketer:

Wnioski

Dla przyszłych użytkowników jest to informacja o charakterze niemalże strategicznym a mianowicie nikt nie ma wątpliwości, że rynek elektroniczny zdominuje część transakcji o charakterze aukcyjnym i licytacyjnym oraz te, w których sprzedaż cechuje się brakiem negocjacji warunków (produkty o niskich i stałych cenach). Problemem jest teraz wybór drogi do tego celu. Ja polecam wszelkie metody korzystania z serwisów usługowych, chyba zakup na własność znajduje ekonomiczne uzasadnienie. Uzasadnienie takie pojawia się np. gdy duża firma buduje mechanizm obsługi własnej sprzedaży do setek małych firm, dealerów itp. Wtedy staje rodzajem usługodawcy dla własnych partnerów handlowych: oferuje dostęp do narzędzia przez sieć (VAN) aby tą drogą usprawnić współpracę i obniżyć koszty.

___

Reminiscencje. Mamy rok 2012, idea [[cloud computing]] jest u szczytu popularności, ale czy to nie jest idea “sieci z wartością dodaną”?

Kiedy opłacalne jest korzystanie z usług firm ASP (Application Service Provider). Dla jakich firm są to usługi opłacalne. Kiedy warto dzierżawić aplikację a kiedy używać własnej. ASP jako rodzaj outsourcingu. Na co należy zwrócić uwagę decydując się na korzystanie z dzierżawionych aplikacji i zdalnego dostępu do nich.

Opracowanie to adresowane jest do firm planujących budowę lub dalszy rozwój własnego systemu informatycznego. Firm, które w sposób skuteczny i nowoczesny zarządzają własnymi zasobami. Firmy oferujące usługi tego typu znajdą tu informacje o preferencjach swoich potencjalnych klientów oraz argumenty jakimi się kierują wybierając dostawcę.

Pobierz kompletne opracowanie: